در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که اتریوم چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است. نگران نباشید، سعی کردیم این توضیحات با اصطلاحات ساده، غیرفنی و قابل درک بیان شود.
خلاصه‌ای از اتریوم چیست
اتریوم در سال 2013 معرفی شد و در سال 2014 بدست ویتالیک بوترین Vitalik Buterin حیات پیدا کرد. برخلاف شبکه بیت‌کوین که فقط برای تراکنش‌های بیت‌کوین طراحی شده است، اتریوم یک بستر خودکفا برای برنامه‌های غیرمتمرکز (داپ Dapp) است که از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند. “اتر” واحد پول شبکه اتریوم است و برای اجرای داپ Dapp استفاده می‌شود.
این مطلب خلاصه‌ای از چیستی اتریوم بود. اگر توضیح مفصل‌تری درباره‌ی اتریوم می‌خواهید، این پست را تا انتها بخوانید.
۱. بیت کوین در مقابل بلاک چین
قبل از اینکه به چیستی اتریوم بپردازیم، باید یک جمع‌بندی سریع درباره‌ی بیت‌کوین انجام دهیم، زیرا بیت‌کوین پایه‌ای است که اتریوم از آن زاده شده است. اگر نوشته‌های قبلی ما را خوانده باشید، می‌دانید که بیت‌کوین نوعی پول غیرمتمرکز است اگر هنوز سؤالاتی در مورد معنای یا نحوه عملکرد آن دارید، می‌توانید دوباره پست ما را با عنوان بیت کوین چیست؟ بخوانید.
قبل از ابداع بیت‌کوین، تنها راه استفاده دیجیتالی از پول، واسطه‌هایی مانند بانک یا پی‌پال بود. حتی در آن زمان، پول مورد استفاده همچنان ارز دولتی بود که صادر و کنترل می‌شد. با این حال، بیت‌کوین همه این‌ها را با ایجاد یک شکل غیرمتمرکز ارز تغییر داد که افراد بتوانند مستقیماً و بدون نیاز به واسطه معامله کنند. هر تراکنش بیت‌کوین توسط کل شبکه بیت‌کوین بارها تأیید می‌شود. هیچ نقطه شکست واحدی وجود ندارد، بنابراین از کار انداختن، دستکاری یا کنترل سیستم عملاً غیرممکن است. تا اینجا همه چیز مرتب است، درست است؟
• از بیت‌کوین تا بلاک‌چین
اکنون که می‌دانیم پول را می‌توان غیرمتمرکز کرد، چه کارکردهای دیگری از جامعه که امروز متمرکز هستند در یک سیستم غیرمتمرکز بهتر عمل می‌کنند؟ رای دادن چطور؟ برای رای دادن به یک مقام مرکزی نیاز هست تا شمارش و تأیید آرا را انجام دهد. برای ثبت سوابق نقل و انتقال املاک، در حال حاضر از مراجع متمرکز ثبت املاک استفاده می‌شود. شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک بر روی سرورهای متمرکز پایه‌ریزی شده‌اند که به تمام داده‌هایی که در آنها بارگذاری می‌کنیم نظارت دارند. چه اتفاقی می‌افتد اگر بتوانیم از فناوری بیت‌کوین، که بیشتر شناخته شده یعنی بلاک‌چین، استفاده کنیم تا چیزهای دیگر را هم غیرمتمرکز کنیم؟ نکته جالب در مورد فناوری بلاک‌چین این است که در واقع محصول جانبی اختراع بیت‌کوین است. فناوری بلاک‌چین با ادغام فناوری‌های موجود مانند: رمزنگاری اثبات کار و معماری شبکه غیرمتمرکز با هم به منظور ایجاد سامانه‌ای که بتواند بدون یک مرجع مرکزی به تصمیم‌گیری برسد، ایجاد شده است.
قبل از اختراع بیت‌کوین حرفی از «فناوری بلاک‌چین» در میان نبود. اما زمانی‌که بیت‌کوین ظهور پیدا کرد، مردم متوجه چگونگی و چرایی کارکرد آن شدند و نام آن را فناوری بلاک‌چین گذاشتند. رابطه‌ی بلاک‌چین به بیت‌کوین همانند رابطه‌ی اینترنت به ایمیل است. سامانه‌ای که بر روی آن می‌توانید برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن) و برنامه‌ها را بسازید. ارزی مانند بیت‌کوین تنها یکی از گزینه‌ها است. بنابراین این موضوع مردم را بسیار هیجان زده کرد طوریکه آنها رو آوردند به بررسی موارد دیگری که می‌توان تمرکززدایی کرد. با این حال، برای اینکه یک سامانه واقعاً غیرمتمرکز باشد، به شبکه گسترده‌ای از رایانه‌ها برای اجرای آن نیاز دارد. در آن زمان تنها شبکه‌‌ی موجود بیت‌کوین بود که آن هم بسیار محدود بود.
بیت‌کوین به زبان «تورینگ ناقص» نوشته شده است که با آن فقط مجموعه کوچکی از دستورها را متوجه می‌شود (مثل اینکه چه کسی چقدر پول برای چه کسی ارسال کرده است). اگر می‌خواهید سامانه پیچیده‌تری ایجاد کنید، به یک زبان برنامه‌نویسی متفاوتی نیاز دارید به عبارت دیگر شبکه متفاوتی از رایانه‌ها را لازم دارید. برای لحظه‌ای تصور کنید که می‌خواهید برنامه غیرمتمرکز خود را درست مانند بیت‌کوین در خانه بسازید. باید بدانید تمرکززدایی بیت‌کوین چگونه کار می‌کند، کدی بنویسید که همان رفتار را تقلید کند، شبکه عظیمی از رایانه‌ها را برای اجرای این کد تهیه کنید و کارهایی از این دست.
۲. اتریوم چیست؟
اتریوم ابتدا در اواخر سال 2013 پیشنهاد شد و سپس در سال 2014 بدست ویتالیک بوترین که در آن زمان یکی از بنیانگذاران مجله بیت‌کوین بود، متولد شد. اتریوم بستری خودکفا است که برای برنامه‌های غیرمتمرکز معروف به داپ Dapp می‌باشد. اگر می‌خواهید یک برنامه غیرمتمرکز بسازید که هیچ شخصی آن را کنترل نکند (حتی اگر خودتان آن را نوشته باشید) تنها کاری که باید انجام دهید این است که زبان برنامه‌نویسی اتریوم به نام سالیدیتیsolidity را یاد بگیرید و کدنویسی را شروع کنید. بستر اتریوم دارای هزاران رایانه مستقل است که آن را اجرا می‌کنند به این معنی که کاملاً غیرمتمرکز است. هنگامی که یک برنامه در شبکه اتریوم قرار گیرد، این رایانه‌ها که به آنها گره (نودnode) می‌گویند، برنامه را قطعاً به همان صورت که نوشته شده اجرا می‌کنند.
هدف اتریوم تمرکززدایی واقعی اینترنت است. بسیاری از مردم براین باورند که اینترنت در حال حاضر غیرمتمرکز است و هر کسی می‌تواند سایت خود را راه‌اندازی کند. هرچند از نظر تئوری ممکن است درست باشد، اما در عمل آمازون، گوگل، فیسبوک، نتفلیکس و غول‌های دیگر که ما آنها را می‌شناسیم وب جهانی را در اختیار دارند. تقریباً هیچ فعالیتی را در وب نمی‌توان دید که بدون واسطه یا شخص ثالث انجام شود. اما زمانی که بیت‌کوین مفهوم تمرکززدایی دیجیتال را نشان داد، رشته جدیدی از فرصت‌ها در دسترس قرار گرفت.
در نهایت می‌توانیم تصور کنیم، می‌توان اینترنتی را طراحی کرد که کاربران را مستقیماً بدون نیاز به شخص ثالث متمرکز متصل می‌کند. افراد می‌توانند فضای هارد دیسک را مستقیماً از افراد دیگر اجاره کنند و فضاهای ابری همچون Dropbox را منسوخ کنند. رانندگان می‌توانند خدمات خود را مستقیماً به مسافران ارائه دهند و اسنپ و “Uber” را به عنوان واسطه حذف کنند. مردم می‌توانند بدون نیاز به صرافی که ممکن است هک شود یا پول شما را بدزدد، مستقیماً از یکدیگر رمزارز خریداری کنند. اتریوم به افراد این امکان را می‌دهد که بدون داشتن یک مرجع مرکزی برای رسیدگی به امور خود، مستقیماً با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.، شبکه‌ای از رایانه‌ها که با هم در یک ابررایانه قدرتمند و غیرمتمرکز ادغام می‌شوند.
۳. اتریوم چگونه کار می کند – قراردادهای هوشمند؟
اکنون می‌دانید که اتریوم چه کاری انجام می‌دهد، اما به نحوه انجام آن اشاره نکرده‌ایم. زبان کدنویسی اتریوم، Solidity، برای نوشتن «قراردادهای هوشمند» استفاده می‌شود. این قراردادهای هوشمند همان منطقی است که داپ‌ها Dapps را اجرا می‌کند. بگذارید اینطور توضیح دهیم در زندگی واقعی، تمام قراردادها مجموعه‌ای از «اگر» و «آنگاه» است. به معنای مجموعه‌ای از شرایط و اقدامات. به عنوان مثال، اگر 1500 دلار به صاحبخانه خود در اول ماه پرداخت کنم، سپس او به من اجازه می‌دهد از آپارتمانش استفاده کنم. این دقیقاً همان روشی است که قراردادهای هوشمند در اتریوم کار می‌کنند. توسعه‌دهندگان اتریوم شرایط برنامه یا داپ خود را می‌نویسند و سپس شبکه اتریوم آن را اجرا می‌کند.آنها قراردادهای هوشمند نامیده می‌شوند زیرا با تمام جنبه‌های قرارداد، اجرای قانون، مدیریت، عملکرد و پرداخت سروکار دارند. به عنوان مثال، اگر من یک قرارداد هوشمند داشته باشم که برای پرداخت اجاره استفاده می‌شود صاحبخانه نیازی به دریافت پول از من ندارد. خود قرارداد “می‌داند” که پول ارسال شده است یا خیر. اگر واقعاً پول را فرستادم می‌توانم در آپارتمانم را باز کنم. اگر پرداخت را انجام ندهم پشت در می‌مانم. با این حال، قراردادهای هوشمند معایبی هم دارند.
دوباره به مثال قبلی برگردیم، به جای اینکه مجبور باشیم مستاجری را که پولی پرداخت نمی‌کند با دعوا و درگیری بیرون کنیم یک قرارداد «هوشمند» مستاجری را که پولی پرداخت نمی‌کند پشت در آپارتمانش نگه می‌دارد. از سوی دیگر، یک قرارداد واقعاً هوشمند، عوامل دیگری را نیز در نظر می‌گیرد مانند شرایط تخفیف‌دهنده جرم، آن روحی که قرارداد با آن نوشته شده است و همچنین می‌تواند در صورت لزوم استثنا قائل شود. به عبارت دیگر، در نقش یک قاضی واقعاً خوب عمل می‌کند. «قرارداد هوشمند» در فضای اتریوم اصلاً هوشمند نیست و نمیتواند ملاحظات ثانویه یا “روح” قانون را مانند آنچه که معمولاً در قراردادهای دنیای واقعی اتفاق می‌افتد در نظر بگیرد. هنگامی که یک قرارداد هوشمند در شبکه اتریوم قرار می‌گیرد، حتی نویسنده اصلی آن نمیتواند آن را ویرایش یا اصلاح کند و تغییر‌ناپذیر است. تنها راه برای تغییر قرارداد هوشمند، متقاعد کردن کل شبکه اتریوم (یعنی تمام رایانه‌های شرکت‌کننده در سراسر جهان) است که این کار عملاً غیرممکن است. این یک مشکل بسیار جدی ایجاد می‌کند زیرا بر خلاف بیت‌کوین، اتریوم با توانایی ایجاد قراردادهای واقعاً پیچیده ساخته شده است و ایمن‌سازی قراردادهای پیچیده بسیار دشوار است. هرچه این قراردادها پیچیده‌تر باشند، به این دلیل که فضا برای شرح و تفسیر باز است اجرای آن سخت‌تر می‌شود، در غیر این صورت باید بندهای بیشتری برای رسیدگی به موارد احتمالی تنظیم شود. در قراردادهای هوشمند امنیت به معنای مدیریت با دقت کامل، هر راه ممکنی است که از طریق آن یک قرارداد می تواند اجرا شود تا اطمینان حاصل شود که قرارداد فقط آنچه را که نویسنده قصد داشته انجام می‌دهد. اتریوم با این ایده راه اندازی شد که “کدها، قانون هستند”. یعنی قرارداد روی اتریوم مرجع نهایی است و هیچ‌کس نمیتواند قرارداد را نقض کند.
زمانی که دائو اتفاق افتاد، همه این‌ها متوقف شد.
• دائو – وقتی قراردادهای هوشمند عیب و ایراد پیدا می‌کنند
دائو DAO مخفف “سازمان خودگردان غیرمتمرکز ” است که به کاربران اجازه می‌دهد پول را واریز کنند و بر اساس سرمایه‌گذاری‌هایی که دائو انجام داده است، سود دریافت کنند. تصمیمات به جمع سپرده می‌شوند و غیرمتمرکز می‌باشند. 150 میلیون دلار ارز اتریوم، اتر جذب کرد. زمانی که اتر در حدود 20 دلار معامله می‌شد. باوجود‌آنکه همه چیز بسیار خوب به نظر می‌رسید، کد به خوبی ایمن نشده بود و راه را برای کسی باز کرد دائو را از پول خالی کنید. حالا می‌توان گفت آن شخصی که DAO را خالی کرد یک “هکر” بوده است. اما برخی استدلال می‌کنند که فقط از حفره هایی که در قرارداد هوشمند DAO پیدا کرده استفاده می‌کرده است. این تفاوت چندانی با یک وکیل خلاق ندارد که خلأهای قانون موجود را کشف می‌کند تا حکم دادگاه را به نفع موکل خود تمام کند. بعد از آن جامعه اتریوم تصمیم گرفت که کدها دیگر قانون محسوب نشوند و قوانین اتریوم را تغییر داد تا تمام پولی که به دائو DAO رفته است را برگرداند. به عبارت دیگر، نویسندگان قرارداد و سرمایه‌گذاران کار احمقانه‌ای انجام دادند و توسعه‌دهندگان اتریوم تصمیم گرفتند آنها را نجات دهند. اقلیت اندکی که با این حرکت موافق نبودند در بلاک‌چین اصلی اتریوم قبل از تغییر پروتکل آن باقی ماندند و به این ترتیب بود که اتریوم کلاسیک متولد شد، که در واقع اتریوم اصلی است.
۴. اتر – واحد پول اتریوم
تا اینجا به مطالب فراوانی پرداخته‌ایم و آخرین مطلبی که می‌خواهیم در مورد آن صحبت کنیم اتریوم به عنوان یک ارز است. قبلاً ثابت کردیم که اتریوم اساساً مجموعه وسیعی از رایانه‌ها است که مانند یک ابررایانه با هم کار می‌کنند تا کدی را اجرا کنند که داپ‌ها Dapps را به کار بیاندازند. بااین‌حال این کار هزینه دارد، بابت تهیه دستگاه‌ها، روشن کردن آنها، ذخیره‌سازی و خنک‌کردن آنها باید پول صرف شود. به همین دلیل اتر اختراع شد. وقتی مردم در مورد قیمت اتریوم حرف می‌زنند در واقع به اتر اشاره می‌کنند. ارزی که افراد را تشویق می‌کند تا پروتکل اتریوم را روی رایانه خود اجرا کنند. بسیار شبیه به روش ماینرهای بیت‌کوین است که بابت حفظ بلاک‌چین بیت‌کوین پول می‌گیرند.
برای وارد کردن یک قرارداد هوشمند در بستر اتریوم، نویسنده‌ی آن باید برای انجام چنین کاری هزینه کند. این پرداخت به صورت اتر انجام می‌شود. این کار انجام می‌شود به دلیل اینکه مردم کدهای بهینه و کارآمد بنویسند و قدرت محاسباتی شبکه اتریوم را برای کارهای غیرضروری هدر ندهند. اتر اولین بار در سال 2014 در عرضه اولیه سکه اصلی اتریوم توزیع شد. در آن زمان خرید یک اتر حدود 40 سنت هزینه داشت. امروزه، یک اتر صدها دلار ارزش پیدا کرده است زیرا استفاده از شبکه اتریوم به دلیل شور و شوق عرضه اولیه سکه ICO که در سال 2017 شروع شد، به شدت رشد یافته است.
سوالات متداول
آیا اتریوم یک ارز است؟
اتریوم زیرساختی برای اجرای داپ‌ها Dapps در سراسر جهان است و یک ارز نیست، یک بستر است. ارز مورد استفاده برای تشویق شبکه، اتر نام دارد.
ارزش اتریوم در حال حاضر چقدر است؟
در حال حاضر 1 اتر ~ 2812 دلار است
تفاوت بین بیت‌کوین و اتریوم چیست؟
یک تفاوت عمده بیت‌کوین و اتریوم این است که بیت‌کوین به‌عنوان یک برنامه کاربردی برای تمرکززدایی پول استفاده می‌شود در حالی که اتریوم برای اجرای قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود و اساساً همه چیز را غیرمتمرکز می‌کند. مقایسه بیت‌کوین با اتریوم مانند مقایسه سیب با پرتقال است، چون که آنها هدف یکسانی را دنبال نمی‌کنند. با توجه به آنچه که گفته شد در اینجا تفاوت‌های اصلی بین شباهت‌های کوچکشان را آورده‌ایم ( از آن جهت که هر دو رمزارز هستند) .
- عرضه کل سکه‌‌ها– بیت‌کوین در مجموع 21 میلیون عرضه دارد در حالی که اتر در عرضه آن محدودیتی ندارد.
- الگوریتم درهم‌سازی (هش)– بیت‌کوین از الگوریتم Sha256 استفاده می‌کند ولی اتریوم از Scrypt استفاده می‌کند.
- میانگین زمان تأیید بلوک– بیت‌کوین دارای زمان بلوک 10 دقیقه است در حالی که اتریوم 15 ثانیه است.
- سخت‌افزار استخراج (ماینینگ)– بیت‌کوین با ASIC استخراج می‌شود در صورتی که اتریوم با پردازنده گرافیکی استخراج می‌شود.
- توزیع اولیه سکه– بیت‌کوین همیشه مبتنی بر استخراج بود در حالی که اتریوم با عرضه اولیه سکه ICO اجرا می‌شود.
برای مقایسه کامل بین این دو سکه این پست را مطالعه کنید صفحه بیت کوین در مقابل اتریوم.
اتریوم چگونه ایجاد می‌شود؟
اتر درست مانند بیت‌کوین از طریق فرآیند استخراج ایجاد می‌شود. به عبارتی رایانه‌ها در سراسر جهان برای حل یک مسئله ریاضی با هم رقابت می‌کنند. اولین رایانه‌ای که مشکل را حل می‌کند، می‌تواند بلوک بعدی تراکنش‌های اتریوم را استخراج کند. در ازای حل مسئله 2 اتر جدید از شبکه پاداش می‌گیرد. می‌توانید در مورد آن در اینجا بیشتر بخوانید استخراج اتریوم .
نتیجه‌گیری
امیدواریم حالا درک بهتری از اتریوم پیدا کرده باشید. شبکه‌ای از رایانه‌ها که با هم کار می‌کنند تا جایگزین مدل متمرکز برنامه‌ها و شرکت‌هایی شوند که امروزه اینترنت را اجرا می‌کنند. ممکن است هنوز سوالات یا نظراتی داشته باشید. اگر چنین است، آنها را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.